Onze achtergrond zit in modellen en meten. Wat opvalt bij het meten van performance is dat elke periode de meter weer op 0 staat; wat je hebt behaald is al verdisconteerd, het gaat nu weer om het toevoegen van waarde. Als ik een aandeel van een andere belegger koop dan is mijn startwaarde gelijk aan de aankoopwaarde. Wat die belegger aan rendement ooit heeft gehaald is niet meer van belang.

Bij het meten van impact lijkt het of dat net even anders werkt. Laten we eens naar een voorbeeld kijken: Pensioenfonds X investeert in een windmolenpark op de Noordzee van 4000 Megawattuur. Zonder haar investering van 500 miljoen zou het project niet door zijn gegaan. Stel dat pf X haar belang na 3 jaar verkoopt aan pensioenfonds Y.

Impact meten

Allereerst kunnen we vaststellen dat deze investering voldoet aan het additionaliteits-criterium (by design 😊). De impact kan uitgerekend worden in bespaarde CO2 uitstoot. Bij de bouw heb je natuurlijk eerste grotere uitstoot en vanaf ingebruikname kan je elk jaar een besparing realiseren (t.o.v. andere GHG uitstotende alternatieven).

Moet dan alle impact van dit project (cumulatief, eeuwigdurend) worden toegerekend aan pensioenfonds X of mag de koper pensioenfonds Y ook impact ‘claimen’. Dit impact attributie vraagstuk is wat lastiger… Als er meerdere gegadigden waren om het van Pensioenfonds X over te nemen, dan zou je kunnen zeggen dat er niet echt sprake is van additionaliteit, ook al kan er wel sprake zijn van intentionaliteit.

Is de impact überhaupt eeuwigdurend? Laten we vooraleerst vaststellen dat impact een relatief begrip is; het gaat bijvoorbeeld over besparing aan CO2 uitstoot ten opzichte van de huidige situatie. In de eerste jaren is deze relatieve impact het grootst; het kan best zijn dat na 10 jaar de wereldwijde energieproductie zodanig ‘schoner’ is dat de impact (besparen van CO2 uitstoot) relatief veel kleiner wordt. Een vervolgvraag zou kunnen zijn: als de bespaarde uitstoot in jaar i en j hetzelfde is, is dan ook de impact hetzelfde of dient dit te worden verdisconteerd?

Huidige praktijk van meten

Het label impact wordt o.b.v. verschillende criteria verleend. De impact wordt toegeschreven aan de portefeuille en veel minder aan de activiteit. Meerdere partijen claimen een deel van dezelfde impact. Wat vaak niet gebeurt is de check of er ook sprake is van ‘real world’ impact. Anders gezegd: het terugbrengen van de uitstoot in de portefeuille betekent niet dat de uitstoot in de wereld is afgenomen.

Is dat erg?

Het is positief als partijen middels hun activiteiten en beleggingen een bijdrage willen leveren aan een schonere wereld. Het is ook prima als partijen in de portefeuille hun uitstoot omlaag brengen vanwege risicomanagement redenen. Het communiceren over impact leidt nog wel tot verwarring vanwege verschillende criteria die worden toegepast en de meet-methodologie die nog onvoldoende ontwikkeld lijkt. Net als bij performancemeting is er aandacht nodig voor hoe om te gaan met historie, dubbeltellingen etc. . Dus zie dit maar als een oproep om het denken over het meten (de methodologie) van impact een impuls  te geven.