Impact beleggen heeft twee doelen: een financieel doel en een impact doel. Hiermee is er een duidelijk verschil ten opzichte van filantropie, dat geen financiële doelstelling heeft. Ook het woord ‘beleggen’ in impact beleggen duidt uiteraard op een financiële doelstelling.
In de praktijk lijken mensen deze dubbele doelstelling lastig te vinden. We merken regelmatig dat het ‘vooroordeel’ bestaat dat een belegging met twee doelstellingen waarschijnlijk minder goed in staat is om beide doelstellingen te behalen dan een belegging die specifiek op één doelstelling gericht is. Anders gezegd, dat een impact belegging waarschijnlijk minder financieel rendement zal behalen dan een belegging die niet op impact gericht is. We betrappen onszelf af en toe ook nog op deze gedachte.
Gedragswetenschappen geven hier een verklaring voor. Het blijkt dat mensen in het algemeen denken dat een voorwerp dat twee functies uitvoert, minder efficiënt is dan een voorwerp dat specifiek voor het uitvoeren van slechts één functie is ontworpen. Ik ben geen expert op het gebied van amfibievoertuigen, ofwel voertuigen die zowel over land als water kunnen voortbewegen. Maar mijn gevoel zegt dat een amfibievoertuig minder goed zal rijden dan een ‘normale’ auto. En overigens ook minder goed zal varen dan een boot. En vroeger hadden we op kantoor een koffieautomaat die ook chocolademelk en soep kon maken. Regelmatig had ik vermicelli in mijn koffie…
Toch heb ik dat negatieve gevoel niet bij een combimagnetron. Dat lijkt me niet ten koste gaan van de ovenfunctie. En voorbeelden van succes op meerdere doelstellingen zien we ook in de sport. Zo is Femke Bol momenteel zowel Europees kampioen op de 400 meter sprint (indoor en outdoor) als wereldkampioen op de 400 meter horden. En Matthieu van der Poel is momenteel zowel wereldkampioen bij het wegwielrennen als het veldrijden.
Deze twee voorbeelden uit de sport geven ons ook een idee wanneer het mogelijk is om succesvol te zijn op meerdere doelstellingen. Kennelijk draait het om de mate waarin beide doelstellingen in elkaars verlengde liggen (te verenigen zijn) versus of ze tegengesteld zijn aan elkaar. Of om de perceptie dat dit het geval is. Een betaalbare huurwoning levert per definitie minder huurinkomsten dan een dure huurwoning en dus een lager rendement. Maar we vergeten misschien dat een betaalbare woning een stabielere waardeontwikkeling heeft en minder leegstand kent. En een belegging in een klimaatoplossing, in circulariteit, educatie of zorg heeft in onze ogen (onder de juiste voorwaarden) een impact doelstelling die zeker te verenigen is met financieel rendement. Zo kan binnen regeneratieve landbouw de investering van één euro in bodemherstel volgens de VN tussen 7 en 30 euro aan economisch voordeel opleveren.
De Chinese wijsgeer Confucius (551-479 v. Chr.) zei naar verluidt: “Hij die twee konijnen achternajaagt vangt geen van beide”. Wij denken dat dit wel mogelijk is als beide konijnen dezelfde kant oprennen. En dat het mogelijk is om twee vliegen in één klap te slaan.