Onze blogs kenmerken zich regelmatig door persoonlijke ‘impact’ ervaringen van onze partners. Dit blog gaat over een boek dat we onlangs hebben gelezen.
Het boek “Klimaat Generaal” is geschreven door Tom Middendorp, een voormalig Commandant der Strijdkrachten van de Nederlandse krijgsmacht. In dit boek beschrijft Middendorp in heldere taal de complexe relatie tussen klimaatverandering en wereldwijde veiligheid, waarbij hij zijn ervaring als militair leider combineert met zijn inzichten als betrokken burger. De combinatie van wetenschappelijke feiten, militaire strategieën en persoonlijke ervaringen maakt het boek zeer leesbaar.
Het centrale thema van het boek is de impact van klimaatverandering op de veiligheidssituatie wereldwijd. Middendorp benadrukt dat klimaatverandering niet alleen een milieuprobleem is, maar ook een bedreiging vormt voor de stabiliteit van landen over de hele wereld. Klimaatverandering levert vaak geopolitieke spanningen op uitmondend in conflicten van morgen. Voorbeelden hiervan zijn de relatie tussen klimaatverandering en migratie. Extreme weersomstandigheden, zoals droogte en overstromingen, kunnen leiden tot gedwongen migratie en conflicten over schaarse hulpbronnen. Dit heeft op zijn beurt invloed op de veiligheidssituatie in verschillende regio’s, waardoor het belangrijk is om klimaatverandering serieus te nemen als een factor die de geopolitieke balans kan verstoren. Kijk om je heen, het gebeurt nu. Waterdiplomatie is al een gevestigd woord.
Het boek biedt ook mooi inzicht in de rol van de krijgsmacht bij het aanpakken van klimaat gerelateerde veiligheidsproblemen. Middendorp pleit voor een meer proactieve benadering, waarbij de militaire sector samenwerkt met andere disciplines, zoals wetenschap, diplomatie en ontwikkelingshulp. Hij beschrijft hoe de krijgsmacht kan worden ingezet om rampen te beheersen en humanitaire hulp te bieden in het kader van klimaatverandering. Internationale samenwerking wordt ook benadrukt. Het is duidelijk dat klimaatverandering een grensoverschrijdend probleem is dat vraagt om actie op mondiaal en gecoördineerd niveau. Dit lijkt logisch, echter wanneer we de uitkomsten van de laatste COP overleggen erop naslaan, dan is dit niet een één-tweetje. Positief in deze context vallen wel te noemen het zogenaamde ‘Water, Peace and Security’ initiatief, uitkomsten van de ‘Google Earth Engine’ en data die voorkomt uit de in 2020 gelanceerde satelliet Copernicus Sentinel-6. Enorme hoeveelheden data uit ‘open satellietbronnen’ worden kosteloos beschikbaar gesteld.
Het mooie aan het boek is dat het je uitnodigt om verder te denken. Bij ons kwamen gedachtes op in de trend van:
- Inflatie 2.0: naast vraag -, aanbod -, fiscale en monetair gerelateerde elementen die opgeteld inflatie vormen, denken we tegenwoordig na over de inflatoire effecten van de energietransitie. Dit zal een bodem leggen onder de inflatie van morgen. Tevens zullen schaarste van grondstoffen en permanent hogere defensie-uitgaven als gevolg van klimaatverandering (migratie, bescherming bevolking agv weersextremen etc), inflatoir werken. Dit staat los van de 2%-Navo norm.
- Duurzame ecosystemen rondom veiligheidsmissies creëren. Meer en beschermde educatie voor jongeren in achtergebleven gebieden. Hoe hoger de educatie, des te efficienter wordt er met schaarse goederen omgegaan.
- Sociale dienstplicht voor jongeren, gericht op klimaatadaptatie en hulp agv klimaatexcessen, tevens ter bevordering van sociale cohesie.
Afsluitend nog een paar quotes:
“Duidelijk is dat met de natuur niet valt te onderhandelen”
“Baanbrekende innovaties zijn vrijwel altijd een resultaat van vallen en opstaan, van moed en doorzettingsvermogen, van groot denken en klein beginnen”
“whiskey is for drinking, water is for fighting over”
Een aanrader.
