Bij Impact Orange Partners schrijven we soms blogs over thema’s die ons persoonlijk bezighouden en niet noodzakelijkerwijze altijd volledig zakelijk. Eén van deze thema’s gaat over het verval van gletsjers in de wereld. Over dit verval is al veel geschreven; we zien vaak schokkende plaatjes van zich terugtrekkende gletsjers over periodes van 30-50 jaar. Het meest schokkende van dit verval is dat je het ook hoort. Met continu gekraak en gepiep hoor je deze reuzen vervallen tot waterstroompjes.
Ik heb vorige week met een vriend een tracking gedaan ‘om’ de Mont Blanc, de zogenaamde Tour de Mont Blanc. Een kleine 175km wandelen, klauteren, afzien (met veel hoogte- en dalingsmeters), maar met name ook genieten van een tocht die je achtereenvolgens vanuit Frankrijk naar Italië naar Zwitserland en weer terug naar Frankrijk brengt. Een aantal keren moesten we over de bewegende reuzen heenstappen, hetgeen imposant maar ook eng was. Je hoort en voelt het smelten van ijs onder je!
Wat feiten
In een recentelijk artikel in Nature [1] wordt onderzoek gedaan naar de toestand van alle gletsjers ter wereld; zo’n 220.000 in totaal. Als basis voor het onderzoek gebruikte het onderzoekteam beelden van NASA’s Terra-satelliet, die sinds 1999 elke 100 minuten een rondje rond de aarde voltooit. De cijfers liegen er niet om. Tussen 2000 en 2019 verloren de gletsjers op aarde in totaal gemiddeld 267 megaton (miljard ton) ijs per jaar. Bovendien blijken de gletsjers gedurende deze periode ook steeds sneller te smelten. Dit heeft onder andere verstrekkende gevolgen voor de zeespiegelstijging. De onderzoekers ontdekten dat gedurende deze periode het gesmolten ijs tot 21% van de waargenomen zeespiegelstijging veroorzaakte; dat is zo’n 0,74mm per jaar. Tot de snelst smeltende gletsjers behoren die in Alaska, IJsland en de Alpen. En dit allemaal als gevolg van opwarming van de aarde.
Een ander gevolg van klimaatverandering is de verandering van neerslagpatronen. Gebieden die voorheen voldoende sneeuw en neerslag ontvingen om de gletsjers in stand gehouden, worden nu geconfronteerd met droogte en verminderde neerslag. Hierdoor neemt de hoeveelheid ijs die wordt toegevoegd aan gletsjers af, waardoor ze krimpen en in omvang afnemen. Het is een soort kaars die aan twee kanten tegelijkertijd opbrandt.
Dit heeft weer verstrekkende gevolgen voor milieu en de menselijke samenleving. Ten eerste zijn gletsjers belangrijke bronnen van zoetwater. Een kleine 800 miljoen mensen wonen bij de rivieren de Ganges, Brahmaputra en Indus. Wanneer de Himalaya-gletsjer steeds sneller krimpt, dan zal dit verstrekkende gevolgen hebben voor onder meer India en Bangladesh in de toekomst.
Evenzo hebben gletsjers invloed op het lokale klimaat; ze reflecteren het zonlicht terug de ruimte in, waardoor ze een koelend effect hebben op hun omgeving. Het verdwijnen hiervan heeft ook gevolgen voor de biodiversiteit. Veel planten, dieren en micro-organismen zijn aangepast aan de koude omstandigheden van gletsjers en worden in hun natuurlijke habitat bedreigd.
We willen deze blog niet negatief eindigen, de wandeltocht was gewoonweg te mooi. Bewustzijn dat je klimaatverandering kunt horen geeft wederom een ‘sense of urgency’ aan: 1. om te blijven investeren in hernieuwbare energie om uitstoot van broeikasgassen te verminderen, waardoor de opwarming van de aarde wordt afgeremd, 2. Onderzoek te doen naar bescherming van gletsjers, 3. Bossen en ecosystemen (dienend als koolstofopslagplaatsen) te beschermen, 4. En verdere internationale samenwerking op het terrein van klimaatbeheersing. Maar dit laatste is wellicht ‘eerst zien dan geloven’, in plaats van ‘horen is geloven’.
[1] Accelerated global glacier mass loss in the early twenty-first century by Romain Hugonnet et al, Nature 28 April 2021.
